Brüksel’de başlayan iki günlük Avrupa Birliği tepesinde Türkiye konusu dün akşam ele alındı. AB başkanları ortasında, Ankara’ya karşı takınılması gereken tutum konusunda uzun ve ağır tartışma yaşandı. Yunanistan ve Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’ne birinci kelamın verildiği oturuma, bir saat on dakikalık tartışmanın akabinde yarım saatliğine orta verildi. Lakin bu orta, derin görüş ayrılıklarının aşılamaması nedeniyle planlanandan uzun sürdü.
Önderler, ekimdeki dorukta olumlu gündem imkânı sunulmasına karşın Türkiye’nin tek taraflı aksiyonlarını sürdürdüğü tezinin işlendiği ve 2019’da Kıbrıs açıklarındaki sondaj çalışmaları nedeniyle hazırlanan gaye odaklı yaptırım listesinin genişletilmesi vurgusu içeren taslak temelinde tartıştı. Bu listede Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı’ndan üst seviye iki kişi yer alıyor. Başkanların dün ele aldığı taslakta, “Türkiye’nin AB ve üyeleriyle gerçek bir paydaşlık bağı kurmak ve farklılıkları diyalog ve memleketler arası hukuk çerçevesinde çözmek istemesi halinde ekimde sunulan olumlu gündemin masada olduğu” vurgusu yer aldı. Yeni ABD idaresiyle koordine olma dileğini da gizlemeyen AB, en geç Mart 2021’de ele alınacak biçimde, Türkiye konusunda nasıl hareket edileceğine ait opsiyonlar hazırlanmasına yönelik bir yaklaşım içinde.
MACRON, MERKEL’E KARŞI
AB’nin iki kıymetli ülkesi Almanya ve Fransa, ekimdeki tepede olduğu üzere, karşı kamplarda yer aldı. Almanya Başbakanı Angela Merkel, Türkiye konusundaki çok talepleri frenleme ve bağlarda muhtemel bir felaketi engelleme gayretini sürdürdü. Merkel’e İtalya ve İspanya dayanak verdi. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ise sert yaptırım taraftarı olan ülkelerin sözcülüğüne soyundu. Macron, ekimde alınan kararlarla uyumlu hareket edilmesini savunmaya devam edeceklerini belirterek, “AB ülkelerinin egemenliğini ve bilhassa Doğu Akdeniz’de istikrarı savunmayı sürdürmeliyiz” dedi. İki başkan tepe öncesi ikili bir görüşme gerçekleştirdi.
Almanya Başbakanı Angela Merkel tepede AB Komitesi Lideri Ursula von der Leyen ve İtalya Başbakanı Guiseppe Conte ile ayak üstü konuştu.
YUNANİSTAN’A FREN
Doruğa hayli uzun bir yaptırım listesiyle gelen lakin teşebbüsleri Almanya, İtalya ve İspanya bloğuna takılan Yunanistan, silah ambargosunun da ortalarında yer aldığı isteklerini sonuç bildirisine yansıtabilmek için ağır uğraş harcadı. Ahde vefa prensibine uyulmasını ve Türkiye’nin aksiyonlarının sonuçları olması gerektiğini savunan Yunanistan Başbakanı Kiriakos Miçotakis, AB’nin kredibilitesinin kelam konusu olduğu tezini öne çıkardı. Fransa da Türkiye’ye sektörel yaptırım uygulanmasını talep ediyordu, fakat bu yaklaşım, “aynı vakitte NATO üyesi bir aday ülkeyi, AB’ye hasım olarak görülen Rusya ile tıpkı kefeye koymak manasına geleceği” tartışmasına neden oldu.
NATO’DAN AB’YE ‘OLUMLU YAKLAŞMA’ TAVSİYESİ
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, AB doruğu öncesinde Türkiye’nin NATO’nun ve Batı ailesinin kesimi olarak ehemmiyetinin altını çizdi. Basına açıklamalarda bulunan Stoltenberg, “Farklılıklar ve uyuşmazlıklar var. Bunları ele almalıyız. Tıpkı vakitte Türkiye’nin NATO’nun ve Batı ailesinin modülü olarak değerinin farkında olduğumuzdan emin olmalıyız” dedi. Stoltenberg, müttefiklerin, Irak ve Suriye ile sınırdaş olması, DEAŞ ile gayrette kilit değerde olması ve dört milyon mülteciye konut sahipliği yapması nedeniyle Türkiye’nin kıymetli bir NATO müttefiki olduğunun farkında olduklarını düşündüğünü söyledi. Doğu Akdeniz’deki durumu güç olarak niteleyen Stoltenberg, “Farklılıkları ele alırken hepimizin olumlu yaklaşım ve yollara bakması gerekiyor” dedi. Stoltenberg, NATO’da Türkiye ile Yunanistan ortasında ayrıştırma adapları sistemini güçlendirmek için çalıştığını da söyledi.
BÜTÇEDE UZLAŞILDI
AB önderleri, 1.8 trilyon Euro’luk bütçe ve koronavirüsün tesirlerine karşı hazırlanan kurtarma paketinde uzlaştı. Macaristan ve Polonya’nın fonların dağılımının “hukukun üstünlüğü” unsuruna bağlanması nedeniyle uyguladığı veto, teknik bir formülle aşıldı.
BREXIT’TE KRİTİK PAZAR
İngiltere’nin AB’den ayrılmasının akabinde başlayan geçiş devrinin sona ermesine az bir mühlet kala, taraflar ilgilerin geleceğini şekillendirecek muahede konusunda uzlaşabilmiş değil. Tıkanıklığın aşılması için atılan adımların sonuçsuz kalması üzerine Londra ve Brüksel, müstakbel münasebetin yazgısına karar verilmesi için birbirlerine pazara kadar müddet tanıdı. Pazar gününe kadar müzakerelere Brüksel’de devam edilecek olsa da İngiltere Başbakanı Boris Johnson dün, anlaşmasız ayrılığın “güçlü ihtimal” olduğunu söyledi.
{sitename}
