Afganistan Cumhurbaşkanı Eşref Gani, siyasi önderler ve Belh lokal yetkilileriyle güvenlik toplantısı yaptı. Belh Valiliği’nden yapılan açıklamada, toplantıda kuzeydeki güvenlik problemlerinin ele alındığı kaydedildi.
Toplantıda bulunan Raşid Dostum’un basın ofisinden yapılan açıklamada da Taliban denetimine geçen kuzey ve kuzeydoğu vilayetlerinde kapsamlı operasyon yapılmasının planlandığını söz edildi. Bilhassa kuzeyde bulunan ve hükümetin son kalesi olan 700 bin nüfuslu Mezar-ı Şerif kenti, stratejik pozisyonuyla kilit ehemmiyette. Bu kentin düşmesi halinde Kabil idaresinin durumu daha da zorlaşacak.
Bu ortada ülkenin kuzeydoğusunda, Tacikistan, Çin ve Pakistan hududunda bulunan Badahşan vilayetinin merkezi Feyzabad kenti Taliban denetimine geçti. Böylelikle bir hafta içinde ele geçirdiği vilayet merkezlerinin sayısı 9’a çıktı. Badahşan Vilayet Şurâ Vekili Hüccetullah Hıradmand militanların, yaklaşık 2 hafta evvel vilayet merkezi Feyzabad kentine taarruz başlattığını, üç kere geri püskürtülmelerine karşın güvenlik güçlerinin evvelki gece çekilmek durumunda kaldığını söyledi. Hıradmand, Taliban’ın kent merkezini büsbütün denetimi altına aldığını kaydetti.
AFGAN ASKERLERİ TESLİM OLDU
Bu ortada Fransız haber ajansı AFP, Taliban’ın eline geçen Kunduz’un çabucak dışındaki havalimanına sığınan yüzlerce Afgan askerinin tüm teçhizatlarıyla birlikte Taliban güçlerine teslim olduğunu belirtti. AFP’ye konuşan ve isminin açıklanmasını istemeyen bir Afgan ordu subayı, Kunduz havalimanında ağır havan topu ateşine maruz kaldıklarını, teslim olmak dışında seçenekleri olmadığını savundu. Subay, “Karşı koyma talihi yoktu. 20 asker, üç Humvee cip ve dört kamyonetten oluşan birimim teslim oldu. Artık hepimiz af mektubumuzu bekliyoruz. Uzun bir sıra var” sözlerini kullandı.
DOSTUM: MAĞLUBİYETE UĞRAYACAKLAR
Afganistan’ın eski Cumhurbaşkanı Yardımcısı Mareşal Raşid Dostum, Taliban’ın daha evvel de birçok kere kuzeye gelerek tuzağa düştüğünü tabir etti. Dostum, gazetecilere yaptığı açıklamada, Taliban’ın bu sefer de kuzeyden çıkmasının kolay olmayacağını, evvelkiler üzere tuzağa düşeceklerini söyledi. Afganistan’ın kuzeyindeki halkın Taliban’a karşı ayaklanacağına inandığını vurgulayan Dostum, Taliban’ın bu bölgede mağlubiyete uğrayacağının altını çizdi.
SİVİL VEFATLARINDA ARTIŞ
34 vilayetten oluşan Afganistan’da 9 vilayetin başkentlerini büyük bir süratle ele geçiren Taliban, 38 milyonluk ülkenin kentte yaşayan 11 milyonluk nüfusu denetim ediyor. Örgüt “sivillere ziyan vermediğini” argüman etse de Afgan ordusuyla yaşanan çatışmalarda yüzlerce sivil Afganın hayatını kaybettiği belirtiliyor. Birleşmiş Milletler’in geçen ay yayınladığı rapora nazaran ülkede yılın birinci 6 ayında ölen sivillerin sayısı, geçen yılın tıpkı devrine oranla yaklaşık %50 artmış durumda.
‘YENİLGİNİN SEBEBİ ANAYOLLAR’
AFGANİSTAN İçişleri Bakanı Abdulsettar Mirzakval, Afgan ordusunun Taliban karşısındaki hezimetinin anayolların denetimini kaybetmekten kaynaklandığını söyledi. Mısır merkezli El Cezire televizyonuna konuşan Mirzakval, hükümetin Taliban’ın ilerleyişini durdurmak için 3 kademeli bir plan üzerinde çalıştığını açıkladı. Plana nazaran birinci kademede ordunun mağlubiyetleri durdurulacak, ikinci basamakta askeri birlikler tekrar toplanarak eğitilmesi sağlanacak ve büyük kentlerin etrafında güvenlik çemberleri oluşturulacak.
Son etapta ise Afgan ordusu atağa geçecek. Ordunun ana karayolları, büyük kentler ve hudut kapılarını müdafaaya odaklandığını söyleyen Mirzakval, hükümetin planın bir modülü olarak Taliban’a karşı savaşan lokal istekli güçleri desteklediğini belirtti. Teslim olan yahut kaçan güvenlik güçleri ile ilgili de konuşan Mirzakval, “hepsinin geri döndüğünü ve tekrar eğitileceklerini” söyledi. Mirzakval, Taliban’a “ölümleri durdurması” davetinde bulunarak “Gelin birlikte oturalım ve tüm tarafların kabul edeceği bir koalisyon hükümeti kuralım” dedi. Bu ortada, Afganistan Savunma Bakanlığı, Cumhurbaşkanı Eşref Gani’nin, haziran ayında vazifeye getirilen Afganistan Genelkurmay Lideri General Veli Ahmadzai’yi misyonundan alarak yerine Haybatullah Alizai’yi atadığını açıkladı.
WASHINGTON POST: KABİL 3 AYDA DÜŞEBİLİR
Amerikan Washington Post gazetesine nazaran ABD’li yetkililer, Afganistan’dan çekildikten sonra başşehir Kabil’in 6 ile 12 ay içinde Taliban’ın denetimine geçebileceğini öngörüyordu. Lakin artık Amerikalı askeri yetkililerin, başşehrin 90 gün üzere bir müddette Taliban kontrolüne geçebileceğini değerlendirdiği bildiriliyor. Gazeteye konuşan kaynaklardan biri, çöküşün 90 gün içinde, başkaları ise bir ay kadar kısa bir müddette meydana gelebileceğini söyledi. Amerikan ordusunun yeni istihbarat değerlendirmesi hakkında bilgi sahibi olan bir kaynak, “Her şey yanlış istikamette ilerliyor” dedi. ABD’nin, Kabil’deki büyükelçilik için de değerlendirmelerde bulunduğu, elçiliğin ne kadar müddet daha açık kalacağının gözden geçirildiği belirtildi.
BIDEN: PİŞMAN DEĞİLİM
Bu ortada ABD Lideri Joe Biden, askeri birliklerini Afganistan’dan çekme istikametindeki kararı sebebiyle rastgele bir pişmanlık duymadığını söyledi. Biden, “20 yılda bir trilyon dolardan fazla para harcadık. 300 binden fazla Afgan gücünü eğittik, çağdaş ekipmanlarla donattık. Ve Afgan önderlerin bir ortaya gelmesi gerekiyor” dedi.
KABİL GÖRÜŞMELERİ DEVAM EDİYOR
ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ned Price, Kabil havalimanının güvenliğinin Türk askerleri tarafından sağlanması konusunda görüşmelerin sürdüğünü açıkladı. Price, hususun ABD Lideri Joe Biden ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ortasında da konuşulduğunu hatırlatırken, Türkiye’nin havalimanının güvenliğini sağlamak konusunda istekli olmasının ABD tarafını memnun ettiğini söyledi.
Hürriyet
