Forbes’un milyarderler listesine nazaran, dünyanın en güçlü dördüncü insanı olan Bill Gates ile 27 yıllık eşi Melinda Gates’in boşanma kararı aldıklarını açıklaması hafta başında dünya gündemine bomba üzere düştü. Lakin anlaşılan o ki Melinda ve Bill Gates, ayrılık ve mal paylaşım sürecini kararlarını dünyaya duyurmadan çok daha evvel başlattı. Geçtiğimiz haftalarda taraflar ortasında birtakım pay periyotları yaşandığı istikametindeki haberler de bu öngörüyü doğruluyor.
Forbes’a nazaran Bill Gates’in varlığı 131 milyar dolar civarında ve bu servet Microsoft paylarından ABD’nin çeşitli yerlerindeki tarım yerlerine kadar epeyce geniş bir portföye yayılmış durumda.
Çiftin yaşadığı Washington eyaletinin maddelerine nazaran, evlilik sırasında edinilen mallar eşit bölüşülebilir. Muhtemelen bu türlü olmayacak ancak yeniden de Gates’lerin ayrılığının tarihin en kıymetli boşanma davası olabileceği söyleniyor.
BILL GATES’TEN EVVEL JEFF BEZOS VE ELON MUSK BOŞANDI
Fox Business geçtiğimiz günlerde buradan yola çıkarak en kıymetli milyarder boşanmalarıyla ilgili bir liste yayımladı. Şu an listenin en zirvesinde aşağı üst iki yıl evvel Temmuz 2019’da boşanan Amazon CEO’su Jeff Bezos ve 25 yıllık eşi MacKenzie Scott yer alıyor 38 milyar dolarlık bir mutabakat imzalayan Bezos ve Scott, o periyotta en az Gates’ler kadar tahminen de daha fazla konuşulmuştu.
Bezos’un akabinde “Kedikadın” olarak bilinen Jocelyn Wildenstein ile Alec Wildenstein’in 90’ların sonundaki skandallarla süslü ayrılığı geliyor.
Onları tekrar tanıdık bir teknoloji zengini Elon Musk takip ediyor. Birinci eşi Justine Musk’tan bir kere, ikinci eşi Talulah Riley’den ise iki kere boşanan Musk da o devir hayli bir mühlet gündemde kalmıştı.
ABD’nin önde gelen yayın kuruluşlarından Insider ülkenin ünlü boşanma avukatlarıyla, bu tıp davaları masaya yatırdı. “Zenginler neden boşanıyor? Milyarderlerin boşanmasında nasıl farklılıklar var?” üzere sorulara karşılık arayan Insider ortaya epeyce farklı bir tablo çıkardı.
Talulah Riley ve Elon Musk
ZENGİNLER NEDEN VE NASIL BOŞANIR?
Hafta başında Gates’ler (ve daha evvelki milyarderler) boşanma kararını açıkladıklarında, toplumsal medyada “Zenginlerde evliliği yürütemiyorsa öbürleri ne yapsın?” üzere yorumlar yer aldı. Pekala sahiden zenginlik evliliğin uzun süreceği manasına mı geliyor?
Uzmanlara nazaran, bu yorumda doğruluk hissesi olmakla birlikte servet evliliği tam olarak korumuyor. ABD’de yapılan bir araştırma, yılda 50.000 dolar kazanan çiftlerin boşanma ihtimalinin, yılda 25.000 doların altında kazananlara nazaran yüzde 30 daha düşük olduğunu gösterdi.
Birikmiş 10.000 dolar ve daha fazla parası olan çiftlerin birinci üç yılda boşanma ihtimali de hiç parası olmayanlara kıyasla daha düşük. Avukatlara nazaran pandemi üzere çiftlerin uzun mühlet meskende kapalı kaldığı periyotlarda de varlıklı olmak ve geniş bir meskene sahip olmak büyük avantaj sağlıyor.
İKTİSADIN BERBATA GİTMESİ ZENGİNLERE YARIYOR
Öbür yandan işlerin berbat gittiği ve iktisadın bozulduğu devirlerde güçlü çiftler boşanmaya daha meyilli oluyor. Avukat Marilyn Chinitz’e nazaran, iktisadın makus gittiği vakitlerde boşanmayı düşünen olağan gelir seviyesindeki çiftler, varlıklarının pahası yükselene kadar bekleyip daha sonra boşanmayı tercih ediyor.
Muhteşem zenginlerde ise durum tam karşıtı. Zenginler, varlıkların bedeli düşükken boşanmayı tercih ediyor. Bir başka fark da boşanmanın bu insanların hayat biçimlerinde neredeyse hiç fark yaratmaması. Bölüşülen varlıklar o kadar büyük ki ikiye bölünse bile taraflar birebir konforlu hayatlarını sürdürmeye devam edebiliyor.
Bill ve Melinda Gates
EN DEĞERLİSİ SKANDALDAN KAÇINMAK
Zenginlerin boşanmasında mahremiyetin korunması çok değerli olduğundan en fazla uğraş bu alanda harcanıyor. Aksi takdirde üstte bahsettiğimiz Wildenstein örneği ya da yanı sıra Pimco kurucusu Bill Gross ile eşi Susan’ın karşılıklı SMS’ler, geçersiz bir Picasso tablosu ve bilinmeyen takip suçlamalarıyla bir skandala dönüşen ve manşetleri süsleyen boşanması üzere olaylar yaşanıyor. Bu tıp makûs örneklerden kaçınmak isteyen taraflar sıkıntıyı mümkün olduğunca sessiz sedasız halletmeye çalışıyor.
Örneğin Avukat Richard Adago, çiftlerin davayı açıp boşanmayı kamuoyuna duyurmadan evvel varlıklarının değerli bir kısmını bölüştüğünü söz ediyor ve ekliyor: “Halkın gözü önüne gelmek istemiyorsanız mahkemeye gitmeyeceksiniz.”
AVUKATLAR ORDUSU EN BAŞTA DEVREYE GİRİYOR
Pekala süreç nasıl işliyor?
Öncelikle avukatlarla başlayalım. Olağanda boşanma davalarında müvekkiller genelde tek bir avukatla anlaşırken, iş milyarderler olduğunda 3 ila 5 kişilik gruplar kelam konusu. Tarafların avukat takımlarında bir boşanma avukatının yanında şirket hukuku, vergi hukuku ve emlak hukuku üzere alanlarda uzman isimler mal paylaşımında takviye olmak için yerlerini alıyor.
Özel hayatlarını zımnî tutmak isteyen zenginler için bu avukatlar ordusu bilhassa kıymetli. Bir aile hukuku uzmanı olan Frederic Siegel, “Serveti büyük olan beşerler genelde daima özel hayatlarını ve özel servetlerini kamuoyuna yansıtmama hedefi taşırlar. Bunun en değerli ögesi da işbirliği içinde iyi çalışabilen ve yalnızca gerektiği vakit mahkemeye giden avukatlardır” diye konuşuyor.
ABD’de yapılan bir araştırmaya nazaran, boşanma avukatları ortalama saatte 250 dolar karşılığında hizmet veriyor ve bir davadan ortalama 13.000 dolar kazanıyor. Fakat iş zenginlerin davalarına geldiğinde bu sayılar basitçe birkaç katına çıkabiliyor. Bilhassa tarafların alakasının alevlendiği davalarda avukatlar arabuluculuk misyonunu de üstleniyor.
BEZOS İLE SCOTT’IN AVUKATLARIYLA ANLAŞTILAR
Gates’lerin boşanmasında da dev bir avukatlar takımı vazife yapacak. Bill Gates 5 avukatla alana çıktı. Kendisine boşanma avukatı olarak seçtiği kişi Ted Billbe, birebir vakitte Jeff Bezos’un da boşanma avukatıydı.
Karşı köşede Melinda Gates de emsal bir atılım yaptı ve MacKenzie Scott’ın boşanma avukatı Sherri Anderson’ı tuttu. Melinda Gates’in takımındaki bir başka avukat olan Robert Cohen de Michael Bloomberg, Uma Thurman ve Ivana Trump üzere ünlü isimlerin boşanmalarında yer almıştı. Melinda Gates’in grubunda bu ikisinin haricinde 2 avukat daha bulunuyor.
Dava bir sefer açıldıktan sonra tüm boşanma evrakları kamuya açık hale geldiğinden, varlıklı çiftler mahkemeye çıkmadan evvel mümkün olan her şeyi halletmeye çalışıyor. Adago, “Burada kritik olan olayı mahkemenin dışında tutmak, avukatlarla baş başa vermek ve bir mutabakat yapmak” diye konuşuyor.
Jeff Bezos ve MacKenzie Scott
MUKAVELELER İMZALANABİLİR, ARABULUCUYA GİDİLEBİLİR
Bu süreci kolaylaştırmanın da birkaç yolu bulunuyor. Birincisi bir boşanma mukavelesi imzalayarak ayrılık hallinde malların nasıl paylaşılacağını belirlemek. Bu kontrat bir yargıç huzurunda imzalanmadığından bağlayıcı olması için mahkemeye sunulması da gerekmiyor. Misal halde bir evlilik mukavelesi de imzalanabiliyor fakat burada imzalar nikahtan evvel atılıyor.
Gates’ler mahkeme dilekçelerinde evlilik kontratları olmadığını ancak boşanma kontratları olduğunu bildirdi. Insider’a konuşan tüm avukatlar bu mukavelenin üstte ismi geçen çok sayıda avukatın aylar süren çalışmaları sonucunda imzalanmış olduğuna inandıklarını tabir ediyor.
Ünlülerin savunma avukatı diye tanınan Peter Walzer, “Asla kamuoyuna açıklanmayan bitmiş gitmiş bir iş. Mal paylaşımının eksiksiz bir yolu” diye konuşuyor.
Çiftlerin kapalı bir boşanma için tercih edebilecekleri kanallardan biri de arabuluculuk sistemi. Bir avukat ya da emekli bir yargıcın nezaretinde yapılan arabuluculuk görüşmelerinde taraflar ayrılığın şartlarını müzakere ediyor. Walzer, ABD’de çiftlerin yüzde 95’inin bu halde boşandığını söz ediyor.
TEMYİZE GİDİLİRSE HER ŞEY ORTAYA DÖKÜLÜYOR
Bütün bunlardan anlaşılan o ki Gates’lerin boşanma şartlarını ve mal paylaşımının ayrıntılarını asla öğrenemeyebiliriz. Alışılmış dava temyize giderse o vakit iş değişiyor.
Boşanmalar konusunda uzman bir finans analisti olan Kara Duckworth, “Temyizler kapalı kapılar arkasında yürütülemez bu nedenle asıl mutabakat açıklanmamış olsa bile temyiz şartları duyurulabilir” diyor. Lakin Duckworth’e nazaran sonradan açığa çıkan ya da basına sızdırılan ayrıntıların gerisinde genelde davaya vakıf bir arkadaş ya da aile üyesi oluyor.
Bir de hakemlik düzeneği var. Arabuluculuğun bilakis hakemlik düzeneğinden çıkan bağlayıcı kararların temyize götürülmesi, hakemin yasa dışı bir müdahalesi olmadığı surece, mümkün değil.
Bütün bu yollarla muvaffakiyet elde edilemezse o vakit mahkeme yolu görünüyor ve boşanmalar berbat bir sürece giriyor. Zira mahkemeye gidip halkın önüne çıkmak güçlü çiftlerin en istemediği şey…
Birçok zengini boşanma davalarında temsil eden avukat Jennifer Brandt, “Taraflar için bir yargıcın ya da öbür bir üçüncü şahsın karar vermesinden öbür deva kalmadığında, boşanma işleri karışıyor” sözlerini kullanıyor.
MÜTEVELLİLER ZIMNİLİK SAĞLIYOR
Boşanma sahiden mahkemeye giderse, bu harika zenginlerin varlıklarını mütevelliler üzerinden yönetmesi ayrıntıların bilinmeyen kalmasında bir nebze tesirli olabiliyor.
Bir diğer tanınmış avukat Jeff Carson bu durumu, “Eğer bir kontratınız varsa ve varlıklarınızı yönetmek için mütevelli yapılarını kullandıysanız, mahremiyetinizi bir noktaya kadar koruyabilirsiniz” kelamlarıyla açıklıyor.
Bununla birlikte Carson da boşanma kamu kayıtlarına geçtiği anda mali ve ferdî problemlerin zımnî kalmasının sıkıntı olduğunu söz ediyor.
{sitename}