Evvelce Anadolu’da tren ucuz seyahat imkânı olduğundan yol uzun ve zahmetli olsa dahi tercih edilirdi. Çocukluğumda ne çok tren seyahati yapmıştık. Vakti süratle harcadığımız yıllar. Annemin üzüm, ekmek, peynir, domates doldurduğu erzak torbaları. Komşunun verdiği yolluklar. Vakit geçirmek için yanımıza aldığımız konut ödevleri. Yaprakları sararmış eski kitaplar, tümü trende sıkılmamamız için yapılan çabalar. Neden, zira sahiden eskinin trenleri ne yavaş giderdi, bir de büyük gürültü ile. Yolda uyuyarak vakit geçirmek ne mümkün. Her istasyon farklı bir sinema üzereydi.
Fakat olsun, tekrar de çok keyifli anlardı. Bugün ise çağdaş teknolojiler ile çalıştırılan konforlu büyük trenler sınırlarda dolaşıyor. Alım gücünüze nazaran koltuk seçebilirsiniz. İktisat, lüks, first class vb. Mevki ve oturma sistemi seçeneği var hatta üst kattan bilet alabilirsiniz. Hem çok opsiyon var hem çok da rahat bir seyahat imkânı. Bugünün trenleri bir oburdur. Eğlendirmese de olur çünkü trenin pencerelerinden bakmak kafidir. Her şey bir yana trenin neredeyse kayarak geçtiği görüntüyü anlatabilmek ise başka bir yetenek. Tam manasıyla görmek lazım. Birtakım görüntüleri hakikaten anlatabilmek için yazıyla fotoğraf çizmek gerekir.
Mesela karlı bir kış mevsiminde Ankara-Kars ortası tren seyahati bir ömre bedeldir. Ayrıcalıklı rotalardan biri olduğunu yaşayanlar bilir. ‘Şark Ekspresi’ denilen bu rotanın biletleri çok evvelce satışa çıkar ve çabucak tükenir. Lakin bence Kuzey Avrupa’daki tren seyahatleri değer biçilmezdi. Yaz yahut kış her mevsimde tabiatın cömertçe sunduğu hoşlukları görerek akmak… Ben o kıvrımlı tabiattaki seyahatleri kıvrılmak olarak isimlendiririm. Bölge dağlık, zirvelik, bol göl ve akarsulu olduğundan bir silindir içinde rayların üzerinde adeta kıvrılırsınız. Koltuğun sağ penceresindeki görüntü karlıdır solundaki güneşlidir. Bir tarafa yağmur damlaları çarpar, öbür tarafta ise hiçbir şey yoktur. Her istasyonun farklı bir havası vardır. Hayvanlar bile farklı bakar. Mesela Oslo-Bergen çizgisi. Ya da Helsinki-Rovaniemi ortası tren seyahati. Yahut Rusya’da Moskova-Sen Petersburg ortası sınırlarda akanlar. Daha çok örnek verilebilir. Kopenhag ve Stockholm ortasında çalışanlar.
Stockholm’den bahsedince aklıma geldi. Yıllar evvel oradan Linkoping’e girmek üzere bir bilet aldım, trenimi bekliyordum. Hava buz üzere, soğuk bir kış akşamı, üstelik İsveç soğuğu. Tam vaktinde tren kompartımana geldiğinde birinci kez iki katlı ve son derece bakımlı bir tren görmüştüm. Trenin sahip olduğu konfora dalmışken içerideki yerli halkın kısa kollu tişörtle oturduklarını fark ettim. Hiçbir badire yoktu. Sanki o vakitler çok mu üşürdüm, onlara bakınca kendimde bir sorun aramıştım.
O vaktin görmemişliği içinde koltuk yeri belirli olmadığından üst kattaki en hoş koltuklardan birini seçtim ve seyahatin kısa sürmemesini dilemiştim. Birinci kez trende bu türlü bir duyguya kapılmıştım. Artık ne kadar hoşuma gittiğini varsayım edemezsiniz. Tren Linköping’e geldiğinde maalesef ne kadar süratlisin diye neredeyse bozulmuştum. Çünkü dışarısı eksi 10 derece civarında ve hava tam karanlıktı. Tipik olarak Linkoping istasyonunda kimse yoktu, ayrıyeten bu karanlık ve buz üzere soğukta oteli aramam gerekecekti.
Neyse ki küçük şehirler… Çabucak oteli bulmuştum. Hele Oslo-Bergen çizgisi ise sahiden yaşanılası en keyifli bir tren seyahatidir. Uzun fakat hiç de sıkıcı olmayan üstelik tam konforla birlikte telefona dahi bakmak istemeyeceğiniz kadar renkli camların çerçevelediği bir manzara sunar. Şimdi el değmemiş tabiatın ışıkla birleştiği özel renklerini gördüğünüz için şükredersiniz. Tabiat size bu seyahat boyunca daima özel olduğunuzu hissettirir.
Aklıma bir de Amsterdam ve Brüksel ortası kullandığım tren seyahati geldi. Bildiğiniz üzere Avrupa kentleri ortasındaki tren en muteber, en süratli ulaşımdan biridir. İktisat bilet sınıfından bilet aldığım halde, en beğendiğim ve en sakin kompartımana oturmuş çabucak hemen seyahatin ortasına gelmiştim. Bir yandan penceredeki görüntü öteki yandan kitabımın cazipliği ile varmaya az kalmıştı ki nihayet boş olan kompartımana biri girdi. Ben de neden bu kadar boş diye düşünüyordum. Lakin fazla da kafayı takmadan anın keyfini yaşıyordum.
Giren kişi biletçiydi ve biletimi görmek istedi. Gösterdim, göz göze geldik, belirli ki bir sorun vardı ve dedi ki “Hanımefendi burası sizin bilete uygun kısım değil, firt class oturmuşsunuz lakin ziyanı yok, vardık bile. Uygun tatiller”
Hem utanmış hem de madem müsaade verdi diye ayaklarımı öbür koltuklara iyice uzatıp seyahati sonlandırmıştım. Bir diğerdir tren seyahatleri. Bana neler düşündürdü, ne kararlar aldırdı ve de neler yaşattı.
{sitename}
