Elbet ki Foça, baharı karşılayabileceğiniz en hoş Ege kasabalarından biri… Eski ve Yeni olmak üzere ikiye ayrılıyor. Eski Foça tarihi dokusunu Yeni’ye nazaran daha fazla koruyabilmiş. Foça’da hayat kolay, doğal ve rahat bir sistem içinde ilerliyor. Kıyı ve kentin iç içe sokulduğu kentte, küçük balıkçı tekneleri selamlıyor kasabanın konuklarını…
6 bin yıldır balıkçı
Türkiye’de sorumlu balıkçılık şuurunun yerleşmesinde öncü olmuş Foçalı balıkçılar, beldenin iktisadına katkı sağlayan en kıymetli işkoluna sahipler. Foça’da balıkçılığın 6 bin yıldan bu yana yapıldığı biliniyor. Böylesine tarihi bir balıkçı kasabasında her çeşit deniz mahsulünü taze bir halde bulabileceğiniz balık halini ziyaret edeceğiniz noktalar ortasına yazın. Yelkenli ve yelkensiz yat turizminin kıymetli duraklarından biri olan kasaba, sevecen marinasıyla dünya turizminin de gözdelerinden… Sokakları gezmeye başlamadan evvel marinada biraz soluklanıp etrafı izlemek ve sonra yürüyüşe çıkabilirsiniz.
Doğal doku bozulmasın…
Yazının başında da belirttiğim üzere tarihi dokusunu bozmamış, doğal bir müze burası. Yürüyüş sırasında karşılaştığımız taş meskenler de bunun bir göstergesi. Foçalılar doğal dokunun bozulmamasına bilhassa çaba ediyorlar. Özel bir emeğin ve Foça’nın kalbinde atan bir kaynağın eseri olan Foça taşlarından (tüf) 19’uncu yüzyıl yöre mimarisini temsil eden bu taş konutlar, asırlara meydan okuyor.
Ege’deki pek çok yerleşim yerinde olduğu üzere Foça’da da yel değirmenleri beldeye girer girmez göze çarpıyor. Değirmenlerin yanı sıra birebir zirvede kayaya oyulmuş merdivenlerle ulaşabileceğiniz bir ana tanrıça kutsal alanı var. Buraya tırmandığınızda 50 kadar sunak nişi göreceksiniz. Pers Mezar Anıtı, Şeytan Hamamı, Beş Kapılar Kalesi, Liman Kutsal Alanı, tarihi Osmanlı hamamları, Athena Tapınağı ve Siren Kayalıkları da Foça’da uğrarsanız pişman olmayacağınız başka kıymetli noktalar.
Foça, bir deniz eserleri cenneti, hasebiyle balık restoranları revaçta. Restoranlarda her çeşit deniz eserinin en tazesini bulabilirsiniz. Tazeliğin timsali olan bu lezzetlerden biri de Foça’ya has yoğurtlu gopez balığı… Çok taze gopezler (kupez ya da kupa ismiyle da bilinir) çıtır çıtır kızartılıyor. Üzerine sarımsaklı yoğurt dökülüp, onun da üzerine pulbiberli kızdırılmış tereyağı gezdirilip servis ediliyor…
Mahallî mutfağı daha ayrıntılı merak ediyorsanız Bülbül Yuvası Butik Otel’de yiyebilirsiniz.
Foça’da anlatılan bir kıssa var. Foça taş konutlarıyla olduğu kadar taş yollarıyla da ünlü. Ve bir rivayete nazaran bu taşlardan birinin ismi ‘Karataş’. Her kim ki bu ‘Karataş’a yürürken basarsa bu bir daha asla bu saklı cennetten ayrılamayacağı manasına gelirmiş. Gitse de bir gün kesinlikle temelli kalmak üzere geri dönermiş. Ben de Foça sokaklarını ‘Karataş’a basmak umuduyla çokça arşınladım. Taşı bulup bulamadığımı vakit gösterecek..
Nerede kalınır?
Foça’da konaklama için pek çok alternatif var. Bülbül Yuvası, kasabayla bütünleşmiş bir butik otel olarak ön plana çıkıyor.
Bülbül Yuvası’nın sahibi bankacılıktan emekli Selma Bülbül. Eşiyle birlikte yurtdışında edindiği tecrübeleri açtığı otele aktaran Selma Hanım, deniz eserleri dışındaki Ege lezzetlerini de Bülbül Yuvası’nın menüsüne ekleyerek zenginleştirmiş. Köylerde yaşayan bayanlardan ve ada kültüründen mutfak reçetelerinin itinayla toplanmasını ve bu sayede pek çok yemeğin kayda alınmasını da sağlamış.
İsmini foklardan aldı
Foça, Yunanistan’daki Dor istilasından kaçarak Ege kıyılarına çıkan ve burada Smyrna dahil birçok yerleşim yeri kuran İonların uygarlıklarını devam ettirdikleri ve geliştirdikleri değerli merkezlerden biri. Antik kent Phokaia ismini foklardan alan Foça, devrinde değerli bir liman ve deniz gücüne sahip son derece kıymetli bir stratejik noktada… İlçe, tarih sahnesinde, Persler, Büyük İskender, Cenevizliler, Osmanlılar devrini yaşamış. Foça ayrıyeten, Akdeniz fokunun korunmasında pilot bölge ilan edilmiş.
{sitename}
