Zelzele ve yangın üzere birçok badire atlatarak bugüne ulaşan Kasr-ı Hümayun Saray Müzesi, Osmanlı padişahlarına hizmet vermesinin yanı sıra Büyük Başkan Mustafa Kemal Atatürk ve Fransız müellif Claude Farrere üzere tarihi isimleri ağırlamasıyla biliniyor.
Kocaeli Müze Müdürü Serkan Gedük, “Küçük Saray”, “Av Kasrı” ve “Hünkar Köşkü” olarak da bilinen Kasr-ı Hümayun’un, İstanbul dışındaki tek saray yapısı olduğunu söyledi.
Saray müzenin tarihi hakkında bilgi veren Gedük, yapının birinci olarak 4. Murat periyodunda ahşap olarak inşa edildiğini lakin sarsıntı ve yangın üzere afetler sonucunda tekrar yapıldığını belirtti.
Gedük, son halini Sultan Abdülaziz periyodunda alan yapının mimarının Garabet Amira Balyan olduğunu lisana getirerek, “Yapı, 19. yüzyıl Batılılaşma periyodu sivil mimarlık örneklerinin tipik özelliğini yansıtmaktadır. Mimari süslemesinde periyodun barok ve ampir üsluplarının tesiri açık halde hissedilmektedir” diye konuştu.
Yapıda, iç süslemeleriyle değerlendirdiğinde eklektik bir üslubun kelam konusu olduğuna dikkati çeken Gedük, şöyle devam etti:
“Kasr-ı Hümayun, birçok kaynakta 2 katlı kagir bina olarak geçse de küçük bir bodrum katı da mevcut olup dikdörtgen planlıdır. Yapının güney cephesinde giriş aksı ortada vurgulanmıştır. İki katlı, giriş cephesi mermer kaplıdır. Taban kat ve üst kat ortalarında yuvarlak madalyonlarla hareketlendirilmiştir. Batı cephesinin görünümü ise daha sadedir. Yapının pencereleri ince uzun formda düzenlenmiş olup, iç yerin aydınlatılmasını kâfi derecede sağlamaktadır.”
“İÇ SÜSLEMELERİNİ BEZİRCİYAN MUVAFFAKİYETİNDEN ÖTÜRÜ SARAY NAKKAŞI OLDU”
Yapının iç süslemesini 1858 yılında yapan Sepon Bezirciyan’ın, gösterdiği muvaffakiyetten ötürü saray nakkaşı olduğunu anlatan Gedük, “Bezirciyan’ın ismi Dolmabahçe Sarayı’nın iç dekorasyonunu yapan sanatkarlar ortasında da geçmektedir. Yapının bezemelerinin tamir geçirdiği ve tavan süslemelerinin Fransız ressam Sasson tarafından sıva üzerine yağlıboya olarak yapıldığı da belirtilmektedir” dedi.
Yapının tavanındaki figürlerde Türk bayrağı, gücü sembolize eden savaş aletleri, dengeyi temsil eden terazi, müzik aletleri ile Sultan Abdülaziz’in tuğrasına da yer verildiğini belirten Gedük, bunun dışında süslemelerde çoklukla kıvrık kısım motifleri, Rumi, çiçek, meyve, görüntü, natürmort ve hayvan tasvirli kompozisyonların kullanıldığını kaydetti.
Gedük, yapının 1967’ye kadar Vilayet ve Ziraat Odası, bu tarihten sonra İzmit Müzesi, 16 Ocak 2007’den beri de saray müze olarak hizmet verdiğini tabir etti.
ATATÜRK BURADA GAZETECİLERLE TOPLANTI GERÇEKLEŞTİRDİ
Kasr-ı Hümayun’un değerli bir toplantıya da mesken sahipliği yaptığına işaret eden Gedük, şöyle konuştu:
“Kurtuluş Savaşı kazanılmış lakin şimdi cumhuriyet ilan edilmemişti. Gazi Mustafa Kemal Atatürk, Kasr-ı Hümayun’da 16 Ocak 1923’te gazetecilerle bir toplantı gerçekleştirdi. Toplantı saat 21.30’da başlayıp sabaha kadar sürdü. Toplantıya, Kurtuluş Savaşı boyunca yazılarıyla, yaptıkları haberlerle Ulusal Çaba’ya büyük katkılar sunan gazeteci ve muharrirleri davet etti, onların fikirlerini aldı ve 29 Ekim’de ilan edilecek cumhuriyet rejimi fikrinin halkla buluşmasını sağladı”
Gedük, bu toplantının Erzurum ve Sivas kongreleri kadar değerli olduğunu vurgulayarak, “Kongrelerde Ulusal Çaba’ya ait kararlar alınmış, İzmit toplantısında ise Türkiye’nin yeni rotası çizilmiş ve cumhuriyetin temelleri atılmıştır” dedi.
KASR-I HÜMAYUN SARAY MÜZESİ NEREDE?
Kasr-ı Hümayun Saray Müzesi, İzmit’te demiryolunun kuzeyinde Saat Kulesi’nin yanındadır.
Adres: Kemal Paşa Mahallesi. Saray Yokuşu, İzmit / Kocaeli
Kasr-ı Hümayun Saray Müzesi ziyaret saatleri hafta içi 09:00 – 17:30. Saray hafta sonları ziyarete kapalı.
Kasr-ı Hümayun Saray Müzesi giriş fiyatları şöyle…
Yerli-yabancı turist: 10 TL.
{sitename}
