Türkiye’nin buğday, ayçiçeği, çeltik üzere eserlerin en değerli merkezlerinden olan Trakya, son 91 yılın en kurak devrini yaşıyor. Ayçiçeği ve buğday üzere eserlerde kuraklık nedeniyle randıman kaybı yaşayan Edirneli üretici, son günlerde ekimi hazırlamak istediği tarlalara toprağın epeyce sertleşmesi nedeniyle giremiyor. Kuraklık nedeniyle toprakta derin çatlakların oluştuğu Edirne’de üreticiler, yağmur yağmaması halinde tarlasını ekime hazırlayamayacağı için endişeleniyor.
1929’DAN BU YANA EN DÜŞÜK YAĞIŞ
Meteoroloji bilgilerine nazaran, 1929 yılından bu yana yıllık yağış ortalamasının en düşük düzeyi bu yıl yaşandı. Edirne’ye 2017’de metrekareye 866 milimetre, 2018’de 801 milimetre, 2019’da 431 milimetre, 1 Ocak 2020’den bugüne kadar ise 317 milimetre yağış düştü. Yetkililer, Edirne’de 1929’dan bu yana yıllık yağış ortalamasının metrekareye 601 milimetre olduğunu belirterek, bu yılın temmuz ayında hiç yağış olmazken, ağustosta 1,6 milimetre, eylül ve ekim aylarında ise hiç yağış düşmediğini söyledi.
BARAJ VE GÖLETLER KURUYOR
Trakya’da yaşanan kuraklıktan en çok etkilenen Edirne’de, DSİ bilgileri üreticiyi huzursuz ediyor. DSİ datalarına nazaran bölgede bulunan 6 baraj ve 31 gölette 2019 yılına yüzde 40 doluluk oranıyla girildiği, bu yıl ise birebir baraj ve göletlerde su düzeyinin yüzde 20’ye düştüğü bilgisi paylaşıldı. Tarım yerlerini sulayan göletlerin bazılarında sulama yapılması yasaklanırken kaçak sulamalar ile göletlerin su düzeylerinin epeyce düştüğü tabir edildi. Su düzeyi kritik derecede düşen göletlerde balık vefatları de yaşandığı sav ediliyor.
‘ÜRÜNLERDE RANDIMAN DÜŞÜKLÜĞÜ GÖRÜYORUZ”
Edirne Ticaret Borsası Lideri Özay Öztürk, kuraklık dendiğinde, küresel ısınmaları çok net bir halde hissetmeye başladıklarını söyledi. Öztürk, “Bölgemizde kış kurağı dediğimiz ve kış aylarında almamız gereken, yağışları alamadık. Onun devamında da kuraklık devam etti. Tabi kış aylarındaki kar yağışını bilhassa alamamaktan ötürü, barajlarımızdaki su düzeyleri çok düşük. Eserlere baktığımızda, buğdayın bilhassa dane oluşumu periyodunda, yağmura ya da kara gereksinim duyduğu devirlerdeki, yağışı alamamasından ötürü, bölgemizde şu anda yapılan hasadın sonuçları da netleşti. Buğday da yüzde 25 ve 30, ay çekirdeğinde de yüzde 30 hatta yüzde 40, yüzde 50’ye varan randıman düşüklüklerini görüyoruz. Bu sene ay çekirdeğinde yağ oranlarında da düşüşler var. Yağlık olarak ekilen bir eser olduğundan ötürü, yağ oranlarını da çok önemsiyoruz. Geçtiğimiz yıla nazaran yüzde 2 yüzde 3 üzere yağ oranlarında da düşüklük var” dedi.
‘BÖYLE KURAKLIK GÖRMEDİK’
Edirne’nin Çömlekakpınar köyünde çiftçilik yapan Lütfü Azim (68), bu yaşına kadar bu türlü bir kuraklık görmediğini lisana getirdi. Azim, “6 aydır yağmur yağmıyor. Buğday, ay çiçeğinde randıman çok düşük oldu. Kanola ekiliyor, lakin kuru toprağa. Yağmur yağarsa çıkar lakin yağmazsa yeniden masraf olacak. Yağmur az yağar ise mahsul bozulur. Daha tohum ekmedik, ekmiş olsak az yağdığı vakit tekrar bozulabilir. Bunlar daima riskli işler. Şu an tarlaya girenler oldu ancak makineleri kırıldı, çatlaklara giriyor zira. Yağmur en az birkaç sefer yağacak ki toprak sulanacak, o vakit bir şey olmaz, çamura ekin yapılsa tekrar de iyi olur. Bizim şu an tarlada olmamız lazım ancak kahvede çay içiyoruz maalesef” dedi.
‘KANOLA EKEMİYORUZ’
Üretici Hakan Özkan, kuraklık nedeniyle buğdayda randıman kaybı yaşadıklarını belirterek, “Yaklaşık 6 aydır yağmur yağmıyor. Şu anda çiftçilerimiz kanola ekim döneminde lakin birtakım çiftçilerimiz kuraklıktan ötürü kanola ekiminden vazgeçtiler. Tarlaları sürebilmek için yağmur bekliyoruz fakat yağmadı, şu ana kadar maalesef. Tarlayı sürmeye kalktığımızda materyallerimiz kırılıyor, her yer çatlak. Bizim köyde sulamada olmadığı için hiçbir şey yapamıyoruz. Kanolanın ekimi geç yapılıyor, bu bitkinin de kışa sağlam girmesi lazım. Bu vakitlerde olağanda kanola ekimlerinin bitmesi gerekiyordu. Çok sayıda üretici kuraklıktan ötürü kanola ekmekten vazgeçti lakin ekenler de var” dedi.
ASIRLIK ÇEŞME KURUDU
Edirne’de kuraklık nedeniyle Meriç ve Tunca ırmaklarının debileri düşerken, göletler kurudu. Kuruyan göletlerde oksijensiz kalan balık vefatları yaşandı. Edirne’nin Çömlekakpınar köyünde, hayvanların içme suyunun sağlandığı asırlık çeşme de kurudu. Köylülerden Nilüfer Can (62), çocukluğundan beri köyde yaşadığını belirterek, “Burası çok büyük bir çeşme, son 4 aydır su akmıyor. Kuraklık çok makus etkiledi. Bu çeşmenin çok eski bir tarihide var aslında lakin kimse bilmiyor. Bu çeşmeden tabiri caizse oluk oluk su akardı, artık buradan geçerken kurumuş, bir damla bile su akmadığını görünce, sahiden çok üzülüyorum. İnşallah en kısa vakitte bol bol yağmur yağar ve her şey eskisi üzere olur” dedi.
’68 YILDIR BU TÜRLÜ KURAKLIK GÖRMEDİM’
Çeşmeden daha evvelce çok su aktığını lisana getiren Orhan Fırat, “Özellikle hayvanlar daima burada sulanırdı. Her akşam en az 200 hayvan buradan su içerdi, mahsulümüzü sulardık, artık bir damla bile su akmıyor ne merada ne de köyün içinde. Olağan içme suyu kullanıyoruz. Kendimiz ve hayvanlar için de olağan içme suyu kullanıyoruz. Kuraklıktan ötürü ekinler için de sulama yapamadık. 68 yıldır bu türlü bir kuraklık görmedim. Yetkililerden yardım bekliyoruz” dedi.
Daha evvel çeşmenin kuruduğunu hiç görmediğini söyleyen Niyazi Yel (66), “Çeşme tarihi eser aslında lakin ne vakit yapıldığını kimse bilmiyor. Üzerine de hiçbir şey yazmamışlar. Bizim köyden eski olduğunu biliyorum bu çeşmenin. Hayvanlar da buradan sabah akşam su içerlerdi lakin kuraklık nedeniyle çeşme kurudu, burada tam 8 tane suyun aktığı kurna vardı. Artık bir damla bile su akmadığını görmek beni derinden yaralıyor” diye konuştu.
{sitename}
