Fizikî özellikleri, etnik geçmişleri, bedensel kusurları, yaşları, kiloları, saç renkleri… Diğerlerinin kendilerini nasıl gördüğüyle ilgilenmek yerine, kendilerini oldukları üzere kabul edip sevmekle ilgileniyorlar. Kusursuz bayan kalıplarına sıkışmak yerine var oluşlarını kutluyorlar. Hepsi biz editörlerin yakından tanıyıp beğendiği, içimizden, bizler üzere, sizler üzere yalnızca doğal halleriyle fark yaratan ve bunun için burada olan bayanlar. Karşınızda hoşluk tabularını ve klişelerini yok eden, hemcinslerine ilham olup umut veren 10 isim.
Ayten Alpün – Fotoğrafçı
30 yıldır moda fotoğrafçısı, 21 yıldır güzel Robin ile güzel ve engelli Tibet’in annesi. İki yıldır youtuber. Yüzlerce müşteri, binlerce çekimi atlattığı üzere, bir de kanser atlattı. Tahminen milyonlarca takipçisi yok lakin bize nazaran toplumsal medyada bir fenomen. Yalnızca her çekimde değil, her gün ondan, önyargısızlığından, hayat bilgisinden öğrenecek bir şey buluyoruz. Uygun ki varsın Ayten…
Yazı: Zeynep Üner
Yıllardır moda sektörüne hizmet eden biri olarak, -ki fotoğraf çekmek tahminen de beni en çok motive eden şeydir- şunu görüyorum; milyonlarca bayan sunulan fotoğrafta hiçbir biçimde kendine bir yer bulamıyor. Bu yüzden mutsuz ve yetersiz hissediyor. Sektörün içinde kalabilmek için ya da “iyi” işler yapabilmek için, zayıf kalabilmek için yemek yemeyen, aç kalan kızlarla çalıştık hepimiz. Burnu büyük, bacakları kısa, kalçası geniş, göğüsleri büyük diye beğenilmeyen, görsel kalıplara sığmadığı için beğenmediğimiz kızlar. Kendini estetikle tanınmaz hale getiren milyonlarca bayan… “Genç” ve “güzel” kalmak için inanılmaz emek ve para harcayan milyonlarca bayan… Hiçbirimiz dünyayı kurtaran bir şey yapmadık. Temelinde çoğumuz büyük bir palavrası süslemekten öteki bir şey yapmadık ve bu devam ediyor. Bu çok uzun süredir sunulan ‘kadına bakış’ sürdürülebilen bir tutum da değil ve değişmeli.
Nora Şenkal- Model
Yaşadığınız tecrübeden ötürü nasıl zorluklarla savaşmak durumunda kaldınız?
Bu savaş hiç bitmiyor aslında. İşte, okulda, aile içinde, arkadaş ortamında ve ikili bağlantılarda daima devam ediyor. Çünkü sistem natrans olmayı merkeze alıyor. Problemlerin temeli zati trans olma halinin norm dışı olarak görülmesi. Benim için bununla savaşmanın tek bir yolu yok. Ben değiştikçe nasıl savaştığım da değişiyor. Sabit olan tek şey şu: Bu sistemin beni konumlandırdığı yeri kabullenmiyorum ve kabullenmeyeceğim.
Kendinizi seviyor musunuz? Trans vücutların güzel olmadığı algısının bir palavra olduğuyla yüzleştiğimde kendimi sevmeyi öğrendim. Küçüklükten itibaren hepimize, medyanın da takviyesiyle transların yakışıksız ve arzulanmayanlar olduğu öğretildi. Sonra görüyorsunuz ki durum hiç size dayatıldığı üzere değil. Biz bayağı güzeliz. Bunu kabullenmeye toplumun cüreti yok yalnızca. Mesela bir erkek bir trans bayanla olan bağını herkesten gizliyor çünkü dışlanacağını biliyor. Kendi vücudumu sevme konusuna gelirsek; şu anki halimle gereğince beğeniliyor ve arzulanıyorum. Bunu görmek sanırım kendi vücudumu sevmeye giden yolun kapısını araladı.
Modellik mesleğiniz boyunca cinsiyetçi önyargılarla karşılaştınız mı?
Moda dalı zati çok cinsiyetçi bir bölüm. İkili cinsiyet kalıplarının dalı nasıl domine ettiğini görmek sıkıntı değil. En kolay örneğiyle koleksiyonlar hala kadın/erkek ismi altında piyasaya sürülüyor.
“Her manada daha çok görünürlüğe muhtaçlığımız olduğunu düşünüyorum. Bu toplumun, bizim yalnızca gettolarda değil, her yerde olduğumuzu görmesi gerek. Bana ne denildiği hakkında artık pek baş yormuyorum. Evvelce tariflere çok takılırdım. Artık takılmıyorum. İsteyen istediğini söylesin; bayan, trans yahut öteki bir şey… Tanınırlığım artarsa daha çok siber zorbalık yaşayacağımı biliyorum. Transfobi bu toplumda var çünkü. Ülker Sokak olaylarının yaşandığı periyot tutum neyse artık de pek farklı değil. Hande Kader’i, Eylül Cansın’ı, Dilek İnce’yi ve daha birçoğunu unutmadım. Bu toplum bunlarla yüzleşmeden aksini düşünemem.”
Yazı: Selin Miloşyan
Müge Boz- Model, Oyuncu
Doğum sonrası değişen vücudunu birinci başlarda kabullenebildin mi yoksa bir çatışma yaşadın mı?
Gelgitler yaşadığımı itiraf edebilirim. Hastaneden konuta geldikten sonra aynaya baktığımda ‘aman yaradanım ne kadar kilo almışım’ dediğimi hatırlıyorum. Bunun olağan olduğunu ve vakitle olması gerektiği üzere düzeleceğini sürekli telkin ettim kendime. Uzun bir süre emzirme sürecimde sorun olmaması ismine bunları da pek takmadım. Moralimin bozulduğu ve nasıl bu kadar kilo aldım dediğim vakitlerde çabucak kendimi müspet düşüncelerle telkin ettim özetle. Başka annelerle olan dayanışma ve anne olmanın, yeni bir vücuda can veriyor olmanın mükemmelliğini düşünmek iyi geldi. Hayatımın şu anında bu türlü bir devir geçiriyorum, vücudum de yeni haline alışma sürecinden geçiyor diyerek anın tadını çıkarttım.
Bu farkındalık ve kabullenme hayatında nasıl bir fark yarattı?
Ana ve duruma teslim olmanın getirdiği memnunluk… Denetim edemeyeceğin şeylerle savaşmak yerine onları kabul edince daha sağlıklı bir ruh hali yaşanıyormuş. Aksi takdirde neden kilo veremedim, neden kilo aldım diye düşününce sürekli bir savaş halinde oluyor insan.
Seninle benzeri durumlar yaşayan bayanlara söyleyecek sözün var mı?
Hepimiz bu dünyaya bir tecrübe ve tecrübe yaşamak için geldik. Vücudumuz de bunun bir modülü. Kendimizi diğerleriyle kıyaslamak yapabileceğimiz en yıpratıcı şey. Güzel noktalarımıza odaklanırsak duruma daha müspet taraftan bakmış oluruz.
Hayatının neredeyse her devrini 34 vücut bir model olarak geçiren Müge Boz yaklaşık 10 ay evvel bebeği Vina’yı dünyaya getirdi. Bu bebekle birlikte gelen fizikî değişim onu birkaç vücut üst taşıdı. Müge Boz, vücuduyla yaşadığı birinci çatışmaları arkasında bırakarak, yeni görünümünü kabullendikten sonra gelen hafiflemeyi anlatıyor.
Yazı: Serli Gazer Boyacı
RORO F ROSE DÖVME SANATKARI
İstanbul’un en iyi tanınan dövme sanatkarlarından biri o. Yıllar evvel kendisine bu biçimde seslenmeyi seçince ismi da Roro F Rose oldu. Vücudunun her yeri dövmelerle kaplı. Bu spiritüel ambiyansı yaşatırken, bayanların nasıl giyinmesi, davranması konusunda ahkam kesenlerin bol olduğu bir yerde kendisi üzere olabilme hamasetine sahip.
Ben vücudumu doldurmaya başladığım periyotta hâlâ önyargılar vardı. Bunlarla başa çıkmaya çalışmak yerine inandığımı ve hissettiğimi yaşamaya, üretmeye devam ettim. Benimsemek güzel bir şifa, kabullenmek kendini bilmek iyileştirici ve yalnızca düşünsel bir illüzyonla buna erişebiliyorsun. Bu kadar kolay değil tahminen de fakat her evresi başka güzel. Gitgide kendinle ilgili sorunları bitirip hayatın kendisine odaklanmak için zeki olmak lazım. Doğal ki konforsuz hissettiğim yerlerim vardı mesela ellerim çok büyük. Ancak sonra ellerimin bana verilmiş bir armağan olduğunu fark ettim. Görüntüsüyle her şeyiyle bana çok yakıştığını biliyorum, kocaman ayaklarımı da çok seviyorum. Yazı: Serli Gazer Boyacı
Seda Erciyes- Müzisyen
Cinselliğini korkusuzca yaşayan bayanlardan, cinsiyet rollerini kadınlık tariflerini kullanarak sorgulayan sanatkarlardan, feminen istikametini göstermekten çekinmeyen insanlardan etkileniyorum. Bütün tartışmalara, yasaklara, kurallara bu yolla karşı gelen bayan sanatkarlardan biri olmak istediğim için bu duruş bana çok güçlü ve canlandırıcı geliyor. Bayanların kimseye kusursuz beden, kilo, cilt borcu yok. Lakin bu türlü bir baskı yaratılıyor. Bu baskıya yenik düşmemek için daha çok temsil görmemiz gerekiyor. Toplumsal medyada bunun için çalışan birçok güçlü hesap var, yavaş yavaş hem büyük markaları hem de ana akımı etkilemeye başladılar. Umarım daha çok çeşit insan tipinin temsil edildiğini daha sık göreceğiz. Bayanların şunu bilmeleri gerekiyor: Şu an, şu dakika sahip olduğunuz vücut kâfi, pahalı ve sevgiye layık. Kabul edilmek için bir kalıba girmemize gerek yok. Hatta bizi özgür kılacak an, her vücudun dünyada biricik olduğunu anladığımız an olacak.
“10:50” ve “Başa Sarıp Dur” single’larıyla R&B’ye ve alternatif sese duyduğumuz açlık hissini giderdi birinci başta. Gerçeklikten kopardı bizi. Müziğine eşlik eden hareketlerinde vücuduna nasıl sahip çıktığını gördüğümüzde ise kendisine teslim olduk.
Yazı: Aykun Taşdöner
BÜŞRA ÜN- ULUSAL TENİSÇİ
PARALİMPİK OYUNLARI’NA KATILAN BİRİNCİ TÜRK BAYAN TENİSÇİ 19 Mayıs 1994 İzmir doğumluyum, doğuştan kanser olmam sebebiyle tümörün sinirlerime verdiği hasardan ötürü belden aşağısını hissedemiyorum ve tekerlekli sandalye kullanıyorum. 2009 yılında tenise başladım. Şu anda da Cardiff Metropolitan Üniversitesi’nde Spor Yöneticiliği ve Liderlik alanında yüksek lisans yapıyorum. 2016 yılında Paralimpik Oyunları’na katılan birinci Türk bayan tenisçi oldum. En büyük başarılarım ortasında; üç yıl üst üste Dünya Gençler üçüncülüğü, 10 yıl boyunca üst üste bayanlar kategorisinde Türkiye Şampiyonluğu ve 2010 Balkan Şampiyonluğu var.
PÜRÜZLER YAVAŞLATMADI Benim için en büyük mahzur insanların vakit zaman yalnızca kendileri için yaşıyor olması ve hayatı şekillendirirken de kendileri için uygun bir hale getirmeleri. Onun dışında okulda ya da farklı yerlerde yaşadığım meşakkatler, bedensel manim beni hiçbir vakit yavaşlatmadı. Tersine daha çok teşvik etti. Tenise başladığımda beni durdurmak isteyen, “bunu yapamazsın, bu spor sana nazaran değil” diyen çok insan oldu. Manim başka atletlere nazaran ağır. Fakat kendime inandım, yalnızca çalışmam gerektiği ve kâfi dayanağa gereksinimim olduğu üzerine konsantre oldum. Ve sonunda en büyük hayalim olan Paralimpik Oyunlara gitmeyi başardım.
PES ETMEDİ VE BAŞARDI Ben her vakit insanlara şunu anlatmaya çalıştım: Hayat farklılıklarla hoş. Maalesef şu kelamı çok fazla duydum: “Yürüseymiş hoş kızmış.” Ben bu algıyı daima aşmaya çalıştım, kendimi hoş buluyorum ve değiştirmem gereken bir yerim olduğunu zannetmiyorum zira beni ben yapan bugüne kadar geçirdiğim ameliyatlar ve izleri. Ellerimin nasırları, uğraşlarım, yoruluşlarım lakin en sonunda da pes etmeyip kazandığım başarılarım…
Yazı: Selin Miloşyan
Şevval Sam- Oyuncu
Güzellik nedir? Güzel bulunduğum için dışlandığım çok oldu. Yıllarca kamufle etmek için daha maskülen bir hal geliştirdim. Vakit içinde bayan olmanın ne manaya geldiğini keşfettim ve dişi gücümle barıştım. Şu anda bayan olmaktan büyük bir haz alıyorum. Ve tüm defolarımla kendimi güzel buluyorum. Ben vücudumu sevmeye başladıkça o da beni sevdi. Vücudumun sıhhati güzelliğinden evvel geliyor lakin sağlıklı bir vücut esasen güzel oluyor. Güzel olan, doğal olan, bireye özel biricik bir özellik… Kimi vakit kemerli burun, kepçe kulak, kimi vakit bir kahkaha, bir mimik. Lakin en çok da sevinç.
Fizikî güzellik beş dakika tesirlidir. Bir süre sonra gözünüz değil, kalbiniz ve zihniniz görmeye başlar. İçi boş bir güzellikten de kaçar insan. Bir taraftan da zeki olan güzel olmaz ya da güzel olan aptaldır genellemesi de sığ bir bakış açısı. Güzel olmayan yoktur, parlatılmamış özellik vardır.
Bayanlara iletisi var: Bayan olmak tatlı bir yumuşaklık, güçlü bir gövde, derin bir anlayış potansiyeli taşıyor. Ancak işimiz sıkıntı çünkü bayan olmak bunları keşfetmek yolundan geçiyor. Evvel kabul etmemiz sonra da kabul ettirmemiz gereken güçlü bir yol. Gözlerinizdeki neşeyi yansıttığınızda ve hakikaten samimiyetle gülümsediğinizde dünyanın en güzel bayanı olduğunuzu unutmayın!
Elçin Afacan- Oyuncu
Sen Çal Kapımı dizisinden sonra tekrar kilolu bayan rolü teklifi gelebileceğinden ötürü bir tasanız var mı?
Çok güzel bir soru. Evet natürel ki var. Şu an bu şeker tatlı sempatik kızın öbür şeyler yapabileceğini göstermek çok isterim. Oyunculuğun en keyifli yanı da bu değil mi? Çeşitlilik, değişiklik, insanları şaşırtmak ve kendini geliştirmek.
Hayatınız boyunca rastgele bir bedensel aşağılanmaya maruz kaldınız mı?
Olağan ki kaldım. İnsan çocukken acımasız olabiliyor. Kilolarımla çok fazla dalga geçildi, bu da beni üzerdi doğal olarak. Sonra bununla baş etmenin yolunu buldum. Ben kendimle diğerlerinden evvel dalga geçersem onlara söyleyecek bir şey kalmayacaktı ve böylelikle rahatlamış olacaktım. Bir süre sonra bu işi bir savunma düzeneği haline getirdiğimi görünce bundan da kurtulmanın bir yolunu buldum. Barışmak, sevmek ve gizlememek. O günden beri kimse vücudumla alay edemiyor çünkü bu vücut de en az öteki vücutlar kadar güzel.
Muvaffakiyet ve fizikî özellikler ortasında bir bağ var mı?
Başarının anahtarı gözdeki, akıldaki, lisandaki ve en değerlisi de kalpteki perdeyi kaldırmaktır bence. Çünkü o vakit baktığın yerde gerçek güzeli görebilirsin. Yaptığımız, baktığımız, söylediğimiz, olduğumuz yer güzelse muvaffakiyet neden gelmesin ki. İnanç, bağlılık ve vazgeçmemek; bence muvaffakiyetin anahtarı bunlar.
Polina Shapran- Model
2018’in haziran ayında ELLE Türkiye’nin kapağında genç, dinamik ve en kıymetlisi doğal duruşuyla yeni bir periyodun habercisi olan Polina o günden beri gücüyle radarımızda. 13 yaşındayken annesinin teşvikiyle bir ajans kapısından içeri girdiğinde çizdiği yol da değişiyor. Sekiz yıldır Türkiye’de ve onu “Suyun üstünde bile yürüseniz yüzme bilmiyor diye eleştirecek adamlar her daim olacaktır. O yüzden siz işinize bakın” sözü motive ediyor.
Yeni başlangıçlar ve umut İnsan umut ettiği sürece yaşıyor. Her sabah yeni güne başladığımızda yeni bir başlangıç da yapmış oluyoruz. Gözlerimizi açıp bugünün huzurlu, iyi olacağını ve bize güzellikler getireceğini umuyoruz. Umut bizimle olmalı ve daima iyisini umut etmeliyiz. Ailem, arkadaşlarım, birlikte çalıştığım beşerler yanımdayken umudum da yanımdadır, kalbimdedir.
Öbür bayanlara iletisi Sen doğduğunda cihan sana inanılmaz güçlü, güzel ve özel enerjini emanet etti. O güç seni sen yapan, sana kişiliğini kazandıran güçtür. Lütfen bunu koru, kişiliğini koru. Sen o kadar özel ve harikasın ki… Kimseye benzemeye çalışma ve kendini bu dünyaya aç. Güzellik mükemmel vücut ya da tonlarca makyaj sürmek değildir. Güzellik kalplerimizin ve düşüncelerimizin temizliğidir.
Yazı: Aykun Taşdöner.
Bir bayanın kolay kolay ve zalimce etiketlenebileceği tüm sıfatlara sahip. Biz Maria ile bir gün ELLE’de staj yapmak için ofisten içeri girmesiyle tanıştık. Göz alıcı farklılığı onu İstanbul stereotiplerinden ayırıyordu. Şu anda geri dönüşüm ve tekrar amaçlandırma üzerine kıyafet dizaynları yapmayı planlayan Maria ile farklılığı yüceltmeyi konuştuk.
Yazı: Serli Gazer Boyacı
MARIA PAIXÃO- Model
Türkiye’de bir siyahi olarak yaşamak hayatında mahzurlar çıkmasına neden oldu mu? Bunlarla nasıl baş ediyorsun? Çoğunlukla zorlayıcıydı zira lisanı ve kültürü ne kadar öğrenirsem öğreneyim, buradaki topluma tam olarak ahenk sağlayamadım. Uzun bir müddet bu durum beni üzdü ve burada yaşamanın hoş taraflarını görmemi engelledi. Lakin şu an anlıyorum ki farklı olmak benim avantajım ve en büyük mutluluğum.
Kendini olduğun üzere kabul etmeye ne vakit, nasıl başladın? Kendini sevmek daima bir uğraş, özünü kabul etmek hudutlarını ve ufkunu genişletmek katiyetle ülkemden ve konfor alanımdan ayrıldıktan sonra mümkün oldu diyebilirim. Hayatımın en hoş deneyimiydi ve her gün kendime hürmet duymama ve olduğum kişiyi sevmeme sebep oldu.
Bilhassa toplumsal medyanın bayan görünümlerini tekdüzeleştirdiğini ve idealleştirdiğini düşünüyor musun? Katiyen katılıyorum. Çok üzücü ki biz bayanların muhakkak bir formda görünüp kendimizi diğerlerine kabul ettirmemiz gerekiyor. Bedelimiz belimizin kaç santimetre olduğuyla yahut bir diğerine benzemek için geçirdiğimiz ameliyatlarla ölçülmemeli. Hoşluk her yerdedir, farklı ölçü ve renklerde karşımıza çıkar.
Elle