TÜRK bandıralı Roseline- A gemisi taşıdığı insani yardım gereçleriyle İstanbul’dan demir alarak Libya’ya hareket etti. Gemi, evvelki gece Yunanistan Deniz Kuvvetleri’nden bir komutanın idaresinde yapılan Irini Harekâtı’nda vazifeli ‘Hamburg’ isimli Alman fırtakeyni tarafından Mora yarımadasının güneybatısında memleketler arası hukuka alışılmamış bir formda durduruldu.
MAVİ MARMARA BASKINI ÜZERE
Deniz hukukuna nazaran, gemilerde arama yapabilmek üzere gemiye çalışanın çıkması için bayrak devletinin isteğinin alınması gerekiyor. Lakin Türkiye’den bu türlü bir müsaade almadan Hamburg firkateyni işçisi gemiye helikopterden iniş yaptı. İşçinin gemiye helikopterden inişi ve Hamburg firkateyninin Roseline -A gemisi etrafındaki hareketleri de gemi çalışanı tarafından cep telefonuyla kaydedildi. Geminin hızını düşürterek yolundan engelleyen askerler Türkiye’den müsaade alınmadığı, yapılanın türel olmadığı istikametindeki ikazlara karşın gemideki tüm konteynerleri açarak aradı. Alman askerlerin Türk gemisine inişi, İsrail’in Mavi Marmara baskınını hatırlattı.
‘BİR ŞEY BULAMADIK’
Sabahın birinci ışıklarına kadar süren aramanın akabinde insani yardım gereci, bisküvi üzere besin hususları, boya üzere hususlar dışında bir şey olmadığını anlayan askerler gemiden ayrıldı. Almanya Savunma Bakanlığı Sözcüsü Christian Thiels, askerlerin gemide kuşkulu bulguya rastlamadığını söyledi. 4 saat içinde aramaya itiraz edilmemesi durumunda bunun aramaya onay verildiği manasına geldiğini tabir eden Thiels, “Bildiğimiz kadarıyla dün de bu türlü oldu” dedi.
‘IRİNİ’ DARBECİ HAFTER’E YARIYOR
BM’nin Libya’ya yönelik silah ambargosunun denetlenmesi için AB tarafından Akdeniz’de başlatılan Irini Harekâtı, bilhassa darbeci Hafter güçlerine silah taşıyan gemileri durdurmaması nedeniyle eleştiriliyor. 2292 No’lu BM Güvenlik Kurulu kararında Libya’daki Ulusal Mutabakat Hükümeti ile istişare mecburî kılınmasına karşın başlatılan Irini Harekâtı, taraflı ve yasadışı operasyon olarak reaksiyon çekiyor. Birtakım Avrupa ülkeleri AB fonları uğruna ses çıkarmazken, Malta üzere birtakım ülkeler ise reaksiyon gösterip operasyondan çekiliyor.
ANKARA’DAN ÜÇ FARKLI NOTA
TÜRKİYE diplomatik yollardan da olaya sert reaksiyon gösterdi. Irini Harekatı’nın AB şemsiyesi altında yürütülmesi nedeniyle Ankara’daki AB Daimi Temsilcisi Büyükelçi Nikolaus Meyer-Landrut, İrini Harekatı’nın ana komutanlığını İtalya yürüttüğü için, İtalya’nın Ankara Büyükelçisi Massimo Gaiani ile büyükelçinin Ankara dışında olması nedeniyle Almanya’nın Ankara Büyükelçiliği Maslahatgüzarı
Dışişleri Bakanlığı’na çağrıldı. Türkiye Dışişleri’nden yapılan açıklamaya nazaran, Dışişleri Bakan Yardımcısı Büyükelçi Sedat Önal, görüştüğü her üç diplomat nezdinde Roseline-A ‘ya Türkiye’nin açık müsaadesi olmadan çıkılması ve denetlenmesini protesto ederek, üç ülkeye nota verdi. Türkiye’nin notasında olayın milletlerarası hukuka alışılmamış olduğu ve tazminat haklarının koruma edildiğinin kayıt altına alındığı vurgulandı. Uğur ERGAN
DIŞİŞLERİ: KAPTANA SİLAH DAYAYIP ZORLA ARAMA YAPTILAR
DIŞİŞLERİ Bakanlığı Sözcüsü Hami Aksoy, olayla ilgili yaptığı yazılı açıklamada, işbirliği göstermesine karşın gemi kaptanı ve işçisinin zorla üstlerinin arandığını vurguladı: “Kaptan geminin yükü ve seferi hakkında detaylı bilgi paylaşmıştır. Buna karşın saat 17:45’te Irini Harekâtı silahlı ögeleri tarafından gemiye çıkılarak uzun saatler süren bir ‘denetleme’ yapılmıştır. Tüm çalışanın, kaptan dâhil, zorla üstleri aranmış, alıkonulmuş, kaptanın başına silahlı asker dikilerek, sıkıntı kullanmak suretiyle konteynerler aranmıştır. Müdahale, ne bayrak devleti olarak ülkemizin, ne de gemi kaptanının isteği alınarak gerçekleştirilmiştir. Muğlak bir kuşku üzerine başlatılan ve geceyarısı sonrasına kadar devam eden bu müdahale, fakat ülkemizin ısrarlı itirazları üzerine sonlandırılmıştır. Silahlı işçi sabah 09.38’de gemiyi terk etmiştir.
Silah ambargosunu ihlal etmediği görülen gemimizin ağır hava koşulları altında saatlerce güzergâhından alıkonulmasını, işçiye adeta hatalı muamelesi yapılmış olmasını esefle karşılıyoruz. Yetkisiz ve güç kullanılarak yapılan bu hareketi protesto ediyoruz. Irini operasyonu taraflı bir operasyondur. Darbeci Hafter’e gelen silah takviyelerini denetlemeyen, keyfi uygulamalarda bulunulan, legal Libya hükümetini cezalandırmaya yönelik bir harekâttır.”
MÜSAADE KOŞUL
AVRUPA Birliği’nin İrini Operasyonu farklı durumlara ve gemi ile bayrak devletinin yaklaşımına nazaran şekillendirilmiş angajman kuralları çerçevesinde yürütülüyor. Operasyona bağlı ögelerin, bir gemide arama yapabilmesi için müsaade talebinde bulunulması kaide. Bayrak ülkesi müsaade talebine onay verirse gemide inceleme yapılabiliyor. Unsur olarak hem kaptandan hem bayrak devletinden müsaade alınması gerekiyor. Bayrak devletinin olumsuz karşılık vermesi halinde, genel uygulama gemiye çıkılmaması tarafında. Bu durumda, gemide arama yapılamadığı Birleşmiş Milletler’e rapor ediliyor. Gemiye çıkma talebine karşılığın gecikmesi halinde ise dört saat bekleniyor, olumsuz yanıt gelmemiş ise gemiye çıkılıyor. 20 Ekim’de de birebir operasyon çerçevesinde Fransız fırkateyni Latouche Treville, bir Türk gemisinde inceleme talebinde bulunmuş. Verilen müsaade çerçevesinde yapılan incelemelerde ise evrak ve kargo problemine rastlanmamıştı.
4 ÜLKEDEN LİBYA UYARISI
Bu ortada İngiltere, Almanya, Fransa ve İtalya, Libya’daki barış sürecini engelleyici formda hareket edecek mahallî ve memleketler arası taraflara yaptırım ihtarında bulundu. Dört ülke tarafından yapılan ortak açıklamada, gerek Libya’daki gerekse memleketler arası alandaki taraflardan BM önderliğindeki gayretlere ziyan verme riski taşıyan inisiyatiflerden kaçınmaları istendi. (Güven ÖZALP / BRÜKSEL)
GEMİDE 16 SAAT
Akdeniz’de Almanya ve Yunanistan askerlerince milletlerarası hukuka ters bir formda durdurulan Türk bandıralı ‘M/V Roseline A’ konteyner yük gemisinin bağlı olduğu Arkas, işçinin silah gölgesinde geçirdiği 16 saati anlattı.
LİBYA’ya insani maksatlı yardım götürürken, Yunanistan ve Almanya’nın emir-komuta zincirinde memleketler arası hukuka alışılmamış bir halde durdurulan Türk bandıralı ‘M/V Roseline A’ konteyner yük gemisinin bağlı bulunduğu Arkas Konteyner Nakliyecilik A.Ş.’den de açıklama yapıldı. Açıklama özetle şöyle: “22 Kasım 2020 günü sabah mahallî saat ile saat 10.30 civarında şirketimizin sahibi olduğu Türk bayraklı M/V Roseline A konteyner yük gemisi, Libya’nın Misurata limanına gerçekleştirdiği ticari seferi sırasında, kendisini EU WARSHIP olarak tanıtan ve bir Alman gemisi olduğu anlaşılan firkateynden telsiz aracılığı ile bir kısım sorgulamaya maruz kalmış ve tıpkı gemiden kaldırılan helikopterden gemimize askeri işçi gemi kaptanının muhalefetine karşın indirilmiştir. Askeri işçi gemi içinde ve taşınan bir kısım konteynerlerde silahlı bir formda arama yapmıştır. Birebir takım yaklaşık 16 saat sonra yeniden helikopterle gemimizden ayrılmışlardır.
Şirketimiz tüm faaliyetlerde ulusal ve memleketler arası kurallara uymuş olup, olumsuz bir durum ile karşılaşmamıştır. Tüm taşımalar insani ve ticari amaçlıdır. Bu formda bir uygulama mürettebatımızı kaygıya sevk etmiş ve şirketimizi de üzmüştür. Gemimize askerlerin çıkmasına karşılık, açık deniz deneyimi olan mürettebatımız rastgele bir direnç göstermemiş, işbirlikçi ve uyumlu davranarak üzücü bir olayın meydana gelmesi engellenmiştir. ”
ŞENTOP: KORSANLIKTIR
TBMM Lideri Mustafa Şentop, Akdeniz’de Türk gemisine baskını kınarken “Bu çağdaş bir korsanlık, eşkiyalık ve barbarlıktır. Türkiye, bu milletlerarası hukuksuzluğun ve edepsizliğin hesabını acil bir biçimde soracaktır” dedi.
OKTAY: TARAFLILIK TESCİLİ
CUMHURBAŞKANI Yardımcısı Fuat Oktay’dan da baskına kınama geldi: “AB’nin, yasal Libya hükümeti, NATO ve ülkemizle istişare etmeden başlattığı Irini Harekâtı, son operasyonuyla taraflı olduğunu bir sefer daha tescil etmiştir. Bu hukuksuz müdahaleyi şiddetle kınıyorum.”
CHP: ÖZÜR DİLESİNLER
CHP Parti Sözcüsü Faik Öztrak, baskınla ilgili “Almanya ve AB’nin yaptığı memleketler arası hukuka karşıttır. Türkiye’den derhal özür dilenmelidir” dedi. ANKARA
{sitename}
