“Boeing 737” tipi yolcu uçağı, 8 Ocak 2020 sabahı Kiev’e gitmek üzere Tahran Memleketler arası İmam Humeyni Havalimanı’ndan havalandıktan kısa müddet sonra düştü ve uçaktaki 176 bireyden kurtulan olmadı.
İranlı yetkililer, evvel uçağın vurulduğu tezlerini kabul etmemiş olsa da daha sonra Genelkurmay Başkanlığı, Ukrayna uçağının “hassas askeri bir noktanın” üzerinden geçerken “insani hata” sonucu hava savunma sistemince fırlatılan iki füzeyle kazara düşürüldüğünü açıkladı.
İran’daki ekipman eksikliği nedeniyle olaydan yaklaşık 7 ay sonraya kadar açılamayan karakutu, incelemelerin yapılması için 17 Temmuz 2020’de Fransa’ya gönderildi.
Fransa ise okunması tamamlanan karakutuyu 23 Temmuz 2020’de İran’a iade etti.
İran ve Ukrayna heyeti, tazminat konusunda 29-30 Temmuz 2020’de Ukrayna’da görüşmeler gerçekleştirdi.
KOKPİT KONUŞMALARI 19 SANİYE SONRA KESİLDİ
İran, 23 Ağustos 2020’de incelemeleri tamamlanan Ukrayna uçağının karakutu bilgilerini paylaştı.
İran Havacılık Kurumu Müdürü Turec Dehkani Zengene, Uçuş Bilgi Kayıt Aygıtı (FDR-Flight Veri Recorder) ile Kokpit Ses Kayıt Aygıtlarının (CVR-Cockpit Voice Recorder) Fransa’da hiçbir teknik aksaklık olmadan okunduğunu belirtti.
Zengene, Kokpit Ses Kayıt Aygıtı’nın (CVR) birinci patlamadan sonra kabin işçisinin konuşmalarını 19 saniye boyunca kaydettiğini ve seslerin daha sonra kesildiğini bildirirken, olayla ilgili kesin raporun 1 yıl içerisinde açıklanacağını belirtti.
İran Havacılık Kurumu, 23 Aralık 2020’de, uçağın düşürülmesine ait ilgili ülkelerin temsilcileriyle bir toplantı düzenledi.
Toplantıda kazaya ait taslak bilgilerin 2 ay içinde ilgili ülkelerle paylaşılacağını tabir edilirken, sonuncu raporunun ise 2 ay sonra yayımlanacağı kaydedildi.
Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitro Kuleba, 29 Aralık 2020’de, İran’ın “adaletten kaçmasına müsaade vermeyecekleri” açıklamasını yaptı.
UKRAYNA TASLAK TEKNİK RAPORU ALDI
İran resmi ajansı IRNA, 30 Aralık 2020’de Cumhurbaşkanlığı Hukuk Yardımcılığının açıklamasına dayandırdığı haberde, Bakanlar Konseyinin uçakta hayatını kaybedenlerin her birinin ailesine 150 bin dolar (1,1 milyon lira) tazminat ödeme kararı aldığını duyurdu.
Ukrayna Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Oleg Nikolenko, İran medyasındaki habere ait, ödenecek tazminatın taraflar ortasında müzakereler sonucu belirlenmesi gerektiğini bildirdi.
Nikolenko, ekim ayındaki görüşmeler kapsamında alınan kararların hala İran tarafından uygulanmadığına dikkati çekerek, ülkesinin hala İran’dan kazaya ait teknik rapor beklediğini vurguladı.
Bakan Kuleba, 5 Ocak’ta uçağa ait taslak teknik raporu İran’dan aldıklarını bildirdi.
Geçen yılki deneyimlerinin kendilerine İran medyasına dikkatli yaklaşmayı öğrettiğini kaydeden Kuleba, “İran hükümetinden resmi bir teklif almadıkça, sayıya dair hiçbir haberi göz önünde bulundurmayacağız. Ukrayna vatandaşlarını da tıpkı formda hareket etmeye çağırıyorum.” tabirini kullandı.
“İRAN GÖRÜŞMELERİ SABOTE EDİYOR”
Doktrin Siyasal Çalışmalar Merkezi Milletlerarası Siyaset Kısmı Koordinatörü Denis Moskalik, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Ukrayna ve İran ortasındaki görüşmelerde kıymetli bir ilerleme olmadığını aktardı.
Moskalik, “İran tazminat ve incelemeye ait görüşmeleri sabote ediyor. Tazminat ödememek için evvel İran uçağının Avrupalı şirketler tarafından sigortalı olduğu argümanını kullandı. Sonra da tazminat için ayrılmış ölçüsü 2021 İran bütçesinden çıkarttı.” diye konuştu.
İran medyasında tazminat ölçüsüne ait son devirde çıkan haberlere güvenilemeyeceğini belirten Moskalik, şimdi bu hususta atılmış somut bir adım olmadığını hatırlattı.
Moskalik, İran’ın suçluları bulma ve adaletin tesisinin değil, sorumluluğu İran’ın dış operasyonlardan sorumlu askeri kolu Kudüs Güçleri Kumandanı General Kasım Süleymani’yi öldürüp bölgede tansiyonu artıran ABD’ye atma uğraşında olduğunu kaydetti.
{sitename}