Bir müddettir nizamlı olarak dans dersi alıyorum. Başladığım günden beri eğitmenlerim bana dansın yanında en çok da manevi olarak ilham oluyorlar. Dışarıdan bir göz dans stüdyosunda yalnızca hareket eden beşerler görebilir, benim gördüğüm ise tutku dolu savaşçılar. “Anlatılmaz, yaşanır” derler ya hani; onlara neden savaşçı dediğimi anlatamam, bunu siz fakat hissedebilirsiniz.
Geçenlerde, bir ders bitiminde eğitmenlerimden Çisil Hoca tesirinden uzun mühlet çıkamadığım bir konuşma yaptı. “Ben yeteneğe inanmıyorum. İnandığım yalnızca iki şey var: çalışmak ve tutku. Dans yetenek işi değil, çok çalışmanın ve tutkunun sonucu. Sahne ışığı dediğimiz şey ise o tutkunun yüze yansıması yalnızca.” Sonrasında başımda döndü durdu bir müddet bu kelamlar. Beşerler çoğunlukla yeteneği muvaffakiyetin temeline koyarlar. Pekala yeteneği gereğinden fazla mı önemsiyoruz hakikaten? Ya da bunu bizi korkutan başarısızlık ihtimalinden kaçmak için bir mazeret olarak mı kullanıyoruz? Endişelerimizi güçlendirmeye attığımız öbür bir adım daha…
Muvaffakiyetin Gerçek Yüzü
Başarılı insanları “yetenekli” olarak etiketleriz her vakit. Pekala nitekim yetenekliler miydi ya da onlardan daha yeteneklileri yok muydu? Ekseriyetle dünyaca ünlü kimselerin yeteneklerini övdükleri röportajları yoktur; hepsi hayatlarını mesleklerine adadıklarından, ne kadar çok çalıştıklarından bahsederler. Kobe Byrant emeklilik konuşmasında her sabah erken saatlerde idmanı için kalkıp gittiği ve gereğince yanlarında olamadığı için ailesinden özür dilemişti. Microsoft kurucusu Bill Gates 20li yaşlarının bir gününü bile çalışmadan geçirmediğini söylüyor. Şimdilerde Yahoo CEO’su olan Marissa Mayer, Google’da vazife yaptığı vakitlerde haftanın 130 saatini çalışarak geçirmesiyle biliniyordu. Gazeteler/dergiler/kitaplar bunun üzere binlerce kıssayla doludur zira gerçek dünya çok çalışmak, emek etmek üstüne konseyidir.
“Yetenek çok çalışmadığında, çok çalışmak yeteneği alt eder.” Tim Notke – Basketball Coach
Yetenek yok diye bir tezde bulunamam, tersine bunun varlığına inanıyorum. Doğuştan çok süratli koşan biri olabilirsiniz. Lakin bu, her vakit o denli kalacağınızın garantisini vermez. İdmanlarınızı aksattığınız birkaç günün sonunda bile gerilediğinizi yahut oburlarının sizi geçmeye başladığını fark edebilirsiniz. Daima çalışma ve gelişme aşkı sizi o bitiş çizgisinden birinci olarak geçirir. Yeteneğiniz ise hedeflediğiniz yolda yalnızca daha süratli ilerlemenize yardımcı olur, hepsi bu.
Yetenek doğumumuzla bize verilen bir armağan üzere bence. Ne olacağını ya da olup olmayacağını seçemiyoruz. Nerede dünyaya geleceğimizi seçemememiz üzere. Ki bizi biz yapan sahip olduklarımız değil, onlarla ne yaptığımız. Çalışmak ise her vakit bir seçimdir. Ne kadar iyi olmak istediğimiz, nereye gelmek istediğimiz… Hepsini biz belirleriz. “Ben bununla doğmadım fakat bununla var olmayı seçiyorum.” Bir noktada kendimizi yaratmak üzere bir şey. Biz başarılara daima ön taraftan bakarız ve onun ışıltılarını görürüz. Karşıdan büyülü gözükebilir lakin büyünün varlığına inanılan orta çağda değiliz artık. Büyüyü biz kendimiz yaratırız aylarca, yıllarca çalışarak. Her ter damlası bizi bir adım daha öteye taşır, bir adım daha yaklaştırır kendimize, kendimizin daha iyi bir versiyonuna. Salt yeteneğe yaslanmak risktir zira insan gereğince iyi olduğu illüzyonuna kapılabilir. Ancak hayatta gereğince iyi olmak diye bir şey yoktur.
Kesinlikle Sahip Olmanız Gereken Şey
Hayranı olduğumuz insanları o noktaya getiren de işte budur. Onlar varış noktasına inanmazlar, devamlı gelişmeye inanırlar. Onları bu kadar çalışkan yapan da yalnızca ve yalnızca tutkularıdır. İnsanın tahminen de en çok sahip olması gereken şey tutkudur, yetenek değil. Daha iyi olmak istemek, başaramayacağını düşündüğün her gecenin sabahına tekrar azimle başlamak, her durumda kendine inançlı kalmak, yaptığın şeyi her gün birebir heyecanla devam etmek… Kendini feda etmek bu türlü bir şey olsa gerek. İnsan lakin kendisini tanımlayan, hayatın manası olan bir şey için kendisini feda eder. Hayat istikrardan ibarettir. O yüzden siz yaptığınız şeye kendinizden soyut/somut bir şeyler vermedikçe ne siz ona ilişkin olursunuz ne de o size.
“Özel bir yeteneğim yok. Ben yalnızca tutkulu bir meraklıyım.” Albert Einstein
Unutmayın, Esasen Hatırlıyorsunuz
Tüm bu söylediklerimi bir masalından hatırlıyoruz biz. Kaplumbağa ve tavşan öyküsündeki üzere: Suratına güvenen tavşan rehavete kapılır, “yeterince iyi olduğunu” düşünür. Kaplumbağa ise azimle, tutkuyla devam eder. Tavşan tatlı hayalinden uyandığındaysa yeteneğinin bir manasının kalmadığını görür… Bitirişi de Çisil hocanın klasik öğütlerinden biriyle yapmak istiyorum aslında. Zira bir müddet içinizde yankılanacağına eminim. “Kendinize inancın fakat yeteneğinize güvenmeyin!”
Elle